Dani arhitekture Bajaluka 2018. su svečano otvoreni 04. juna u Kulturnom centru Banski dvor.
U težnji da se prostor u kojem živimo i djelujemo unaprijedi, Dani kontinuirano razmatraju aktuelne teme definisane problemima lokalnog konteksta, angažujući najbolje protagoniste iz oblasti arhitekture danas. Pozivajući arhitekte koji djeluju na svjetskoj arhitektonskoj sceni, premda se fokusiraju na lokalne probleme, prevazilaze lokalni kontekst promišljanja i arhitektonske produkcije, obraćajući se široj arhitektonskoj javnosti.
Tema dana arhitekture Banjaluka 2018. Herit.City – tiče se grada i nasljeđa.
Nasljeđe je postalo dio globalne realnosti, shvaćeno kao kolektivni prostor bez granica (fizičkih i imaginativnih), koji promoviše zajedničke identitete i gradi inkluzivnija društva.
Igor Marić održao je uvodno predavasnje na temu Regionalizam u srpskoj modernoj arhitekturi, napravivši presjek kroz srpsku arhitekturu druge polovine dvadesetog te prvih godina dvadeset i prvog vijeka. Kroz predavanje je podsjetio publiku na veze moderne arhitekture s narodnom arhitekturom i specifične regionalne i nacionalne elemente prevedene na jezik moderne arhitekture.
Dr Igor Marić je predsjednik Saveza inženjera i tehničara Srbije, potpredsjednik Udruženja arhitekata Srbije, redovni je član Akademije inženjerskih nauka Srbije, a bio je i direktor Instituta za arhitekturu i urbanizam Srbije. Dobitnik je nagrada na nizu urbanističko-arhitektonskih konkursa i strukovnih priznanja iz oblasti urbanizma i arhitekture, kao i nagrada Udruženja urbanista Srbije “Emilijan Joksimović” za životno djelo.
Nakon predavanja Igora Marića u Velikom salonu Banskog dvora otvorene su 3 velike izložbe:
- Arhitektonično – Ivan Antić, u produkciji Beogradske internacionalne nedelje arhitekture, kuratora Dijane Milašinović Marić i dr Igora Marića;
- Sunčana strana modernizma, kuratora Maroje Mrduljaša i Mire Stanić te
- Europa nostra – sharing heritage, sharing values.
Prisutnima se obratila Doc. dr Malina Čvoro s Arhitektonsko građevinsko geodetskog fakulteta. Izrazila je radost što vidi mnoge okupljene kolege, sadašnje i bivše studente i zahvalila se Istraživačkom centru za prostor što četvrti put organizuje ove susrete.
Igor Kuvač je ispred organizatora (Istraživački centar za prostor) istakao kako se Dani arhitekture u Banjaluci organizuju isključivo na bazi volonterskog rada i entuzijazma svih članova tima, uključujući veliku pomoć grupe studenata. Iako podrške nikad nema dovoljno i uvijek je potrebno više, Igor se zahvalio na podršci svim donatorima, prijatelju – Arhitektonsko-građevinsko-geodetskom fakultetu Univerziteta u Banjoj Luci, te komercijalnim sponzorima iz privrednog sektora, koji prepoznaju značaj Dana arhitekture i kontinuirano ih podržavaju u sve većem broju, posebno imajući na umu generalnog sponora, kompaniju Leo-Gres. Pored generalnog sponzora Dane su podržali i Fabrika cementa Lukavac, Xella, Splendor, Feal, Urbis Centar, Xypex, Fundermax, Kolpa san, Knauf, Kronospan, Austrotherm, GMP, Baumit, Dacom trade, Sika, Elgrad, Binis beton, Tea Promesa, Drvodom, Elda lux i drugi.
Igor Marić ponovo se obratio publici predstavivši izložbu Arhitektonično – Ivan Antić te lik i djelo jednog od najvećih srpskih arhitekata 20. vijeka.
Antićev obiman i nagrađivan opus sadrži brojna realizovana i projektovana arhitektonska djela, među kojima su Muzej savremene umjetnosti na Ušću, Muzej u Šumaricama (sa Ivankom Raspopović), Sportski centar “25 maj”, sportska hala “Pinki”u Zemunu, olimpijski bazen na Poljudu u Splitu, kompleks Dom pionira, sa zgradom RTB i pozorištem “Duško Radović” u Beogradu, hotela “Breza”u Vrnjačkoj Banji, “Narvik” u Kikindi, hotel “Hajat” u Novom Beogradu, zgrada SUP-a na Guberevcu, Dom “Politike” u Krupnju, i druga.
Ako prihvatimo tezu da djelo najbolje govori o čovjeku, njegovom karakteru, može se zapaziti da je jedina ideja kojoj je Antić cijeloga života služio, i kojoj je u potpunosti bio odan i posvećen, bila arhitektura. Za Antića je arhitektura prizma kroz koju u potpunosti vidi svijet, a arhitektonika kompleksan rukopis kojim je ispisivao stranice prostora.
Slobodan Peulić je upoznao publiku s izložbom Sunčana strana modernizma, koja se bavi periodom 1960-tih, kada na vrhuncu modernizacije i urbanizacije Jugoslavije, jadranska obala polazi kroz temeljni preobražaj bitno pokretan ekonomijom i socijalnim dinamikama masovnog turizma. Jugoslovenska arhitektonska kultura je tada na svom je vrhuncu, a neočekivano, upravo komodificirana i visoko normirana tipologija hotela postaje jedan od glavnih poligona arhitektonskih istraživanja.
Saša Zečević je predstavio izložbu Europa Nostra – sharing heritage, sharing values pozvavši prisutna da pogledaju izložbu i kroz iskustva i primjere koje predstavlja upoznaju se načinima prezentacije i finansiranja projekata iz oblasti kulturnog nasljeđa kako bi ih primijenili na afirmaciji našeg bogatog kulturnog nasljeđa.
Dani arhitekture Banjaluka nastavljaju se simpozijumom u petak i subotu koji će se održati u prostorijama Gradskog pozorišta „Jazavac“. U tri bloka predavanja imaćemo priliku da upoznamo, poslušamo i diskutujemo sa nekoliko međunarodnih i domaćih predavača, dok je u nedjelju planirana stručna posjeta spomenicima socijalističke Jugoslavije: Jasenovac (Kameni cvijet, Bogdan Bogdanović, 1966) i Kozara nacionalni park (Spomenik Revoluciji, Dušan Džamonja, 1972).
Izložbe se mogu pogledati do 11. juna, a s daljim programom Dana arhitekture, možete se upoznati na sajtu organizatora.
Tekst i fotografije: Organizacioni tim Dana arhitekture 2018
